Renal arter stenozu(böbrek darlığı)
- Böbrek arterlerinin birinin yada her ikisinde oluşan böbrek kan akımını azaltan darlıktır.
- Darlık ileri yaşlarda artabilir ve böbrek hasarına yol açabilir. Bu hastalarda ilaçlarla kontrol altına alınamayan tansiyon yükseklikleri görülebilmektedir.
Nedenleri nelerdir?
- %90 neden ateroskleroz(damar sertleşmesi) dur. Tıkayıcı plaklar yağlardan ve kolesterol dan oluşur, bu da damarın sertleşmesine, ve daralmasına yol açar. Böbrek kan akımı azalır.
- Az bir kısmı fibromusküler displazidir (FMD). FMD, kadınlarda genç insanlarda daha sık görülür.
Hastalar hangi şikayetlerle başvurur?
- Daralan akım ve kan akımının azalması sonrası hastalar kontrolsüz hipertansiyon, kalp yetmezliği akciğer ödemi ve böbrek yetmezliği ile başvurabilmektedir.
- Böbrek yetmezliği belirtileri halsizlik, nefes darlığı ve yorgunluktur.
- Var olan hipertansiyonun kötüleşmesi durumunda da renal arter darlığı akla gelmelidir.
- Bazen de hastalarda herhangi bir şikayet yoktur. Görüntüleme bulguları olarak karşımıza çıkabilir.
Kontrolsüz hipertansiyon sebebi nedir?
- Böbrekler renin adı verilen bir hormon salgılar. Bu hormon kan basıncının düzenlenmesinde önemli rol oynar. Darlık geliştiğinde kan basıncı kontrolü bozulur. Hipertansiyon gelişir.
Tanı nasıl konur?
- Renal arter darlığını teşhis etmek için kullanılan radyolojik testler böbrek doppleri, MR anjiografi, CT anjiografi, kasık anjiografisi dir.
Tedavi de neler yapılır
- Renal arter dalığı ilerleyici bir hastalıktır. Darlık derecesi yıllar geçtikçe artar, şikayetler şiddetlenir. Bu nedenle darlığın açılması önemlidir.
- Tedavide öncelik tansiyonun medikal kontrolü, yaşam tarzı değişikleridir (spor, az tuzlu, az yağlı diyet).
- Hastaların kan basıncı kontrolleri sık sık yapılmalıdır.
- Darlığın açılması amacıyla damarın stentlemesi yapılabilir.
Ne zaman stent uygulanmalıdır?
- Özenle seçilen olgularda stent işlemi iyi tansiyon kontrolünü ve böbrek fonksiyonların normale dönmesini sağlar, kalp yetmezliği gelişimini engeller.
- Hasta seçiminde yüksek – kontrolsüz hipertansiyon, darlığın ilerlemesi, böbreğin boyutlarının küçülmesi, böbrek fonksiyonların bozulması(kreatinin artışı) ve kalp yetmezliği bulgularının artması(akciğer ödemi) dikkate alınır. Bunların herhangi birinin varlığı darlığın stentlemesini gerektirir.
Stentleme işlemi nasıl yapılır?
- Kasığa yerleştirlen bir tüp ile işlemem başlanır, dar olan böbrek arterine tel-katater ile girilir. Gerekli çaptaki stent darlığa açılarak işlem tamamlanır.
- İşlem lokal anestezi ile yapılmaktadır. İsteyen hastalarımıza sedasyon uygulayabilmekteyiz.
- İşlem için bir gün yatış yeterlidir. İşlem süresi bir saattir.